Các em học sinh thân mến!
Trò chơi dân gian đã gắn bó với trẻ em Việt Nam từ nhiều đời nay. Trò chơi dân gian có nhiều thể loại phù hợp với sở thích, cá tính khác nhau của nhiều đối tượng người chơi như sôi nổi, điềm đạm hay trầm tĩnh. Mỗi trò lại có một quy luật riêng, mang sắc thái khác nhau khiến trẻ em chơi không thấy chán. Hơn nữa, các trò chơi dân gian Việt Nam thường giản tiện, không cầu kì, không tốn kém nên có thể dễ dàng chơi mọi nơi, mọi lúc, dụng cụ dễ kiếm, dễ làm. Ngoài việc vui chơi, rèn luyện thân thể, còn thể hiện niềm khát khao chiến thắng tiềm ẩn trong các em qua các trò chơi lý thú này.
Để cung cấp những kiến thức, kĩ năng cần thiết giúp giáo viên và học siinh trường tiểu học “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” do Bộ giáo dục và Đào tạo và Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cùng các Bộ, ngành phát động; được sự hỗ trợ của Ngân hàng phát triển Châu Á phối hợp với NXB Kim Đồng biên soạn cuốn sách “100 trò chơi dân gian cho thiếu nhi”.
Nội dung cuốn sách gồm 2 phần:
Phần I: Trò chơi dân gian thiếu nhi trong đời sống thường ngày và bài hát đồng giao.
Phần II: Trò chơi dân gian thiếu nhi trong ngày hội.
Không chỉ giới thiệu trò chơi, nguồn gốc ra đời của nó, cuốn sách còn phân tích và nêu rõ cách chơi giúp người đọc có thể mường tượng được ra những trò chơi dân gian mà các bạn trẻ ngày nay thường ít có dịp được biết đến. Ở một góc độ nào đó, các trò chơi dân gian được giới thiệu trong cuốn sách đều mang theo những ý nghĩa nhất định. Bên cạnh việc rèn luyện khả năng vận động, phản xạ nhanh nhạy, rèn trí nhớ và khả năng tư duy, các trò chơi còn giúp các em học được tính đoàn kết, cách làm việc nhóm, thấu hiểu và chia sẻ lẫn nhau, cũng như được biết thêm về thế giới quan, nhân sinh quan của ông bà ta xưa kia. Những trò chơi dân gian lý thú của người Kinh như: Thả diều, Chơi chuyền, Rồng rắn lên mây, Thả đỉa ba ba, Ô ăn quan, Nu na nu nống, Kéo cưa lừa xẻ,… hay của người Thái như: Chơi quay, Đếm sao, Chơi bắn bia, Kéo co, Oẳn tù tì, … những trò chơi đó thể hiện sự gắn bó gần gũi của con người với thiên nhiên, với con người…
Giờ đây, tại các lễ hội truyền thống của dân tộc, nhiều địa phương đã tổ chức lại các trò chơi dân gian: đu quay, ném còn, kéo gậy, đánh quay...; song như ông Nguyễn Hùng Vĩ, giảng viên Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn đã nhận xét: “Phục dựng trò chơi dân gian chính là phục dựng văn hóa, tín hiệu tốt đẹp của đời sống văn hóa hòa bình…Tuy nhiên, nhiều trò chơi hiện nay phục dựng chỉ với ý nghĩa bảo tồn chứ chưa tạo điều kiện để chúng trở về đời sống, nơi nó được sinh ra.”. Hi vọng rằng việc đọc công trình nghiên cứu văn hóa về trò chơi của trẻ em này sẽ là một tư liệu bổ ích giúp bạn đọc ngày nay tìm lại những trò chơi đã bị lãng quên, giúp những trò chơi dân gian con trẻ được “trở về đời sống, nơi nó được sinh ra”, và trở thành những hoạt động vui chơi thiết thực, quan trọng của trẻ em ở nhà cũng như ở trường học.
Hẹn gặp lại các bạn trong buổi giới thiệu sách tháng tới!